| |
Á áttunda og níunda
áratugnum hófu ýmis náttúruverndarsamtök
í iðnríkjum Vestur Evrópu og Norður
Ameríku herferðir gegn selveiðum og hvalveiðum.
Sum þessara samtaka, t.d. Greenpeace viðurkenna að
frumbyggjar eigi rétt til að nýta dýrastofna
og varðveita menningu sína. En þeir krefjast þess
oft að dýrin verði aðeins veidd með "hefðbundnum"
hætti, en ekki með aðstoð stórra riffla
og vélbáta. Aðrir, eins og t.d. Animal Liberation
Front hugsa einungis um dýrin og halda því fram
að ekki megi líta á þau sem "endurnýjanlegar
auðlindir" mönnum til afnota. Þeir segja stundum
að menning sem er háð veiðum eigi sér
engan tilverurétt. Hreyfingin í heild einbeitir sér
að náttúrunni, sér í lagi villtum
dýrum, fremur en því sem tengist þörfum
manna og vísindalegum rökum nýtingar. |
Selskinn í þurrkun, Grænland. |
Alþjóða hvalveiðiráðið
hefur einnig haft áhrif á afkomu frumbyggja á
strandlengjunni. Ráðið hefur lögbundinn rétt
til að hafa áhrif á hvalveiðar um allan heim.
Hvalveiðiráðið hefur sett á tímabundið
alþjóðlegt bann við hvalveiðum og hefur
átt í erfiðleikum með að greina á
milli hvalveiða í viðskiptaskyni og þeirra
sjálfsþurftarveiða sem frumbyggjar stunda til að
hafa í sig og á. Þjóðflokkar á
ströndum Alaska urðu einkum fyrir barðinu á
ákvörðunum ráðsins og næsta ár
á eftir stofnuðu þeir sín eigin samtök
sem þeir nefndu Alaska hvalveiðiráðið.
Þessi samtök hafa haldið því fram að
hvalveiðar væru nauðsynlegur þáttur í
lífi þeirra og menningu. Þeir unnu líka
sínar eigin rannsóknir og sönnuðu að
slíkar veiðar myndu ekki ógna hvalastofnunum í
heild. Miklu færri hvali þarf til að fæða
samfélag frumbyggja á svæðinu heldur en
utanaðkomandi aðilar veiða í hagnaðarskyni. |
| |
Íbúar norðurslóða
ferðast langar leiðir um heimskautasvæðin. Þetta
er land forfeðranna og þar sinna þeir sínum
verkum hvernig sem viðrar. Þeir hafa alltaf kunnað
að meta frelsi einstaklingsins. Þeir geta ekki unnið
í verksmiðjum einhvers staðar úti í
buskanum og þeir kæra sig ekki um að draga fram
lífið á félagslegum bótum frá
ríkisstjórnum sínum í suðri. Þjóðareinkenni
þeirra eru líka nátengd samskiptum við dýr.
Sannleikurinn er sá að þjóðflokkarnir
á heimskautasvæðunum geta ekki lifað sjálfstæðu
lífi nema með þeim hætti sem þeir hafa
alltaf gert, með því að lifa á því
sem dýrin gefa af sér. Á ströndinni veiða
þeir seli og hvali og inni í landi rækta þeir
hreindýr. Að nokkru nytja þeir dýrin til
matar og einnig til að kaupa lífsnauðsynjar nútímans,
eins og steinolíu, lyf, byssur og flugfarmiða. Viðhorf
fólks á norðurslóðum er að baráttan
fyrir réttindum og verndun dýra vegi að rótum
menningar þess og jafnvel sjálfum rétti þess
til að draga fram lífið. Þetta er aðför
manna sem sem vita fátt eitt um lífshætti í
norðrinu, eru sjálfir fjarri heimi dýranna og
njóta þeirra forréttinda að eiga margra
kosta völ varðandi tilhögun eigin lífs. Þeir
sem halda úti herferðinni heimta að dýrin
séu aðeins veidd til matar, en afleiðingin yrði
sú að frumbyggjarnir ættu enga peninga og gætu
ekki einu sinni orðið sér úti um lyf; eða
mikið er lagt upp úr hugtökum á borð
við "hefð" og þess krafist að allir
frumbyggjar hagi lífi sínu með með þeim
hætti. |
Grænlenskur fiski- og veiðibátur. |
Innfæddir, eins og allir aðrir,
nota þá tækni og búnað sem virkar
og er við hendina. Veiðimaðurinn í fyrsta kafla
hefur valið þann kostinn að skjóta selinn úr
felustað með riffli, fremur en nota skutul, eins og faðir
hans hefði ef til vill gert, og kona hans og börn myndu
kannske vilja ferðast hátt á annað þúsund
kílómetra í flugvél á einum degi
fremur en að leggja á sig hálfsmánaðar
ferð með sleða. Hvers vegna ætti þetta fólk
ekki að njóta sömu þæginda og náttúruverndarsinnar
í suðri sem gagnrýna það. Hinir innfæddu
benda á að aðeins eitt mengunarslys á borð
við olíuskipið í Valdez getur valdið lífríkinu
mun meiri þjáningum og kvöl en innfæddir
veiðimenn gætu gert - og þessi þjáning
þjónar ekki einu sinni þeim tilgangi að halda
lífinu í neinum. |
|
